مهندسی معکوس (Reverse engineering) چیست؟

در واقع مهندسی معکوس بردهای الکترونیکی عبارت است از اینکه با فرض وجود بردهای مدار محصولات الکترونیکی، از فناوری تجزیه و تحلیل معکوس و فرآیند تحقیق و بازتولید طراحی برد مدار چاپی استفاده می‌شود.مهندسی معکوس بردهای الکترونیکی شامل دو قسمت مهندسی معکوس نرم افزار و مهندسی معکوس سخت افزار تقسیم می‌شود.

از آنجایی که بردهای الکترونیکی دارای میکروکنترلرهای برنامه پذیر و قفل شونده هستند در مهندسی معکوس قفل میکروکنترلرها شکسته و کد هگز برنامه (کرک آ‌ی‌سی) بدست می‌آید. مهندسی معکوس PCB (سخت افزار) یک فناوری تحقیقاتی معکوس است که از یک سری تکنیک‌های تحقیق معکوس برای به دست آوردن طرح PCB، ساختار و شماتیک مدار و مشخصات فنی  و BOM برای یک طراحی الکترونیکی استفاده می‌کند.

توسعه یک محصول جدید که توسعه آن دو یا سه سال طول می‌کشد، اکنون از طریق فناوری مهندسی معکوس بردهای الکترونیک، ممکن است تنها چند ماه طول بکشد تا تکمیل شود. در دهه گذشته، توسعه فناوری الکترونیک هر روز در حال تغییر بوده است. بسیاری از محصولات الکترونیکی حداقل یک بار در سال ارتقا پیدا می‌کردند. توسعه و ارتقا محصولات الکترونیکی در آینده ممکن است روند تندتری داشته باشد.

بسیاری از مهندسان الکترونیک احساس کرده‌اند که صرفاً استفاده از روش‌های R&D مرسوم دیگر نمی‌تواند مراحل سریع جایگزینی و ارتقا محصولات الکترونیکی مدرن را برآورده کنند، و از آنجایی که میلیون‌ها طراحی مشترک در بازار وجود داشته است، مهندسی معکوس به تولیدکنندگان کمک میکند تا با سرعت سریع بازار هماهنگ شده و محصولات خود را به بازار ارائه نمایند.

از آنجایی که محصولات الکترونیکی همه از انواع مختلفی از بردهای الکترونیکی تشکیل شده‌اند فرآیند مهندسی معکوس بردهای الکترونیکی برای ساخت محصول یا مشابه آن محصول بسیار کارآمد و مورد استفاده است. با توجه به اینکه محصولی برای مهندسی معکوس انتخاب می‌شود که توسط کاربران از نظر عملکرد مورد تایید قرار می‌گیرد، محصولات تولید شده با این روش نسبت به محصولات طراحی مدار ریسک بسیار کمتری دارند.

باید بدانید مهندسی معکوس بهترین گزینه در کشورهای در حال توسعه به‌خصوص کشور ایران که علیرغم تمامی تحریم‌ها و فشارهای اقتصادی در تلاش برای خود کفایی و تولید محصولات داخلی است، به حساب می‌آید. به‌دلیل استفاده از دستگاه‌های صنعتی ساخت کشورهای غیر وعدم دسترسی به سازنده و تکنولوژی ساخت آن هنگام خرابی بردها و نداشتن اطلاعات کافی راجع به کارکرد و عملکرد آن‌ها خط تولید متوقف و تولید کننده خسارات زیادی را متحمل می‌گردد. مرکز ذهن دیجیتال با تیم مهندسی مجرب و متخصص خود در راستای حمایت از تولید داخلی و تولیدکنندگان، بردهای الکترونیکی محصولات و دستگاه‌ها در زمینه‌های مختلف را مهندسی معکوس نموده و با تعداد درخواستی مشتریان تولید می‌کند.

مراحل مهندسی معکوس بردهای الکترونیکی

در ابتدا برد توسط کارشناسان مربوطه بررسی و آنالیز می‌شود از جمله موجودی قطعات به کار رفته بر روی برد، تعداد لایه‌های برد و میکروکنترلر استفاده شده. پس از بررسی و تایید توسط کارشناس در مرحله اول میکروکنترلر برد یا از طریق شکستن قفل میکروکنترلر کد هگز را استخراج کرده و یا با توجه به ورودی و خروجی‌های مدار و عملکرد کلی دستگاه برنامه نویسی انجام می‌شود. مهم‌ترین قسمت همین قسمت است. در صورت لزوم قطعات از روی برد مونتاژ شده و pcb  آن در نرم‌ افزار آلتیوم دیزاینر طراحی می‌گردد.

در مرحله بعد لیست قطعات (BOM) آماده شده و قطعات را تهیه کرده و pcb را چاپ نموده و قطعات و میکرو پروگرام شده را روی برد مدار چاپی مونتاژ می‌کنیم. در مرحله آخر برد نمونه سازی شده برای تست آماده شده و پس از تایید توسط مشتری به تعداد درخواستی ایشان تولید می‌شود.