شاید بارها و بارها نام اینترنت اشیاء(IOT) به گوشتان خورده باشد و شاید هم برای اولین بار است که با این نام آشنا می‌شوید. در یک تعریف کلی می‌توانیم بگوییم هر کدام از اشیاء که در زندگی روزمره مورد استفاده قرار گرفته و قابلیت اتصال به دنیای اینترنت را داشته باشند، اینترنت اشیاء نامگذاری می‌شوند.اینترنت اشیا در جهان با نام دیگر Internt of thing یا به اختصار IOT نیز شناخته می‌شود که در آینده اهداف بلند مدتی را دنبال می‌کند.
برخی از افراد تصور می‌کنند تنها دستگاه‌های موبایل، تبلت‌ها و کامپیوترها، قابلیت اتصال به اینترنت را دارند. در صورتی که اینطور نبوده بلکه امروزه بسیاری از تجهیزاتی که در اختیار انسان قرار می‌گیرد قابلیت اتصال به اینترنت را دارند.
اهداف اینترنت اشیاء
شرکت‌ها و نهادهایی که در بخش توسعه اینترنت فعالیت دارند روز به روز در جهت هوشمندسازی بیشتر اینترنت حرکت کرده‌اند . در این راستا توانسته‌اند به اهداف بلند مدت خود دست پیدا کنند.
در گذشته اینترنت تنها بر روی شبکه‌های 2G و نهایتا 3G پشتیبانی و در اختیار کاربران قرار می‌گرفت. امروزه با پیشرفت تکنولوژی ما می‌توانیم با نهایت سرعت به اینترنت بدون مرز دسترسی پیدا کنیم. اغلب استان‌ها و شهرهای ایران از اینترنت 4G و 5G پشتیبانی می‌کنند و ما امروزه با نهایت سرعت می‌توانیم به دنیای اینترنت قدم بگذاریم.
مهم ترین اهداف اینترنت اشیاء
- ایجاد بستری امن به گونه‌ای که حریم شخصی افراد حفظ شود.
- ایجاد ارتباط بهتر افراد در کشورهای مختلف
- توسعه و ارتقا اینترنت با نوآوری‌های روز دنیا
- ایجاد مشارکت بهتر در پروژه‌های مشترک بین المللی
اینترنت اشیاء روز به روز در حال گسترش بوده است . امروزه تمامی مناطق جهان به این فناوری عظیم مجهز شده‌اند. به طوری که همه کسب و کارها، بخش‌های دولتی و افراد از طریق اینترنت با یکدیگر تبادل اطلاعات می‌کنند و استفاده‌های مفیدی از آن دارند.
اینترنت اشیاء و حمل و نقل هوشمند
وجود اینترنت اشیاء باعث شده تا شرکت‌های حمل و نقل بتوانند سیستم‌های خود را هوشمندسازی کنند. وجود اینترنت IOT کمک زیادی به کنترل ترافیک، حمل و جابجایی آسان و مواردی از این قبیل کرده است.
ناوگان‌های حمل و نقل در سراسر جهان به اینترنت اشیا تجهیز شده و از این طریق توانسته‌اند مشکلات مرتبط با حمل و نقل را برطرف نمایند.
اینترنت اشیا می‌تواند کمک زیادی در جلوگیری از ترافیک نماید. برخی از شرکت‌های تولیدی اقدام به ساخت خودروهایی با هوش مصنوعی کرده‌اند، این اتومبیل‌ها به صورت خودران در جاده‌ها حضور داشته و توسط سنسورهای مخصوصی که در بخش‌های آن قرار گرفته است به مسیر ادامه می‌دهند.
IOT در بخش دوربین‌های جاده‌ای نیز کاربردهای زیادی دارد.اطلاعات خودروها و رانندگان با سرعت زیادی از طریق دوربین ثبت شده و به مرکز کنترل ترافیک و تخلفات ارسال می‌شود.
علاوه بر مواردی که عنوان شد از این تکنولوژی برای نقل و انتقال خودرو نیز استفاده‌های زیادی صورت می‌گیرد.
همچنین خودرو‌های هوشمند می‌توانند به راننده در تامین امنیت سرنشینان کمک کنند.این خودروها اطلاعات جاده‌ای ،ترافیک و باقی موارد را در اختیار راننده قرار می‌دهند.
پروتکل‌های مرتبط با اینترنت اشیاء
تمامی تجهیزاتی که به اینترنت اشیا تجهیز هستند دارای پروتکل‌های مختلفی هستند که از آن طریق تبادل اطلاعات، دریافت و ارسال داده‌ها صورت می‌گیرد.
هر یک از دستگاه‌های هوشمند که به اینترنت اشیاء مجهز شده‌اند دارای پروتکل مخصوص به خود می‌باشند که در ادامه متن به زوایای اینترنت اشیاء ومهم‌ترین آنها خواهیم پرداخت.
پروتکل‌های اینترنت اشیا
- وای فای و بلوتوث
- ان اف سی و موج Z
- پروتکل SIGFOX و OPC
- زیگبی و سلولی
- پروتکل های MQTT و LORAWAN
هر یک از تجهیزات، برای تعامل بهتر با دستگاه‌های دیگر از پروتکل‌های فوق بهره می‌گیرند، بستر ارتباطی و تبادل در میان دستگاه‌ها باید از طریق پروتکل یکسان صورت بگیرد.
برخی از اشیا تنها از یک نوع پروتکل بهره می‌گیرند. گاهی برخی از تجهیزات مانند تلفن‌های همراه، لپ تاپ و کامپیوتر از چندین پروتکل بهره می‌برند.
اینترنت اشیاء از چه لایه‌هایی بهره می‌برد؟
اینترنت اشیا از لایه‌های مختلفی بهره می‌برد که به کمک آن میتوان از ارتباط امن استفاده کرد. در یک تعریف مختصر اگر بخواهیم لایه‌های اینترنت اشیا را برایتان عنوان کنیم می‌توانیم بگوییم که لایه‌های شبکه، لایه‌های ادراک، لایه انتقال و لایه میان افزار از مهم‌ترین نمونه‌ها هستند که هر یک ساز و کار خاصی داشته و توانایی‌های مشخصی دارند.
علاوه بر مواردی که عنوان شد IOT شامل لایه‌های دیگری نیز می‌باشد. از مهم‌ترین آنها میتوان به لایه کسب و کار، لایه‌های اپلیکیشن و مدیریت خدمات اشاره کرد.
مهم ترین مزایای اینترنت اشیاء:
اینترنت اشیا دارای مزایا و معایبی است. به طور کلی برتری‌های این تکنولوژی بیشتر از معایب آن بوده است. بخاطر همین کمک زیادی به کسب و کارها، سازمان‌ها و مواردی از این قبیل کرده است.
اینترنت اشیا باعث بهبود در کسب و کارها شده و در دنیای امروز جایگاه ویژه‌ای پیدا کرده است.
مزیت‌های اینترنت اشیا
- باعث صرفه جویی در وقت و هزینه‌ها شده است.
- از این طریق میتوان نظارت دقیق تر و بهتری بر روی کسب و کارها داشت.
- کسب و کارهای گوناگون با یکدیگر ادغام شده و می‌توانند به صورت هماهنگ تر از قبل فعالیت کنند.
- کنترل و ارتباطات را بهبود بخشیده است.
- در افزایش درآمد نقش مهمی دارد.
با وجود دستگاه‌ها و تجهیزات مجهز شده به اینترنت اشیا، نیاز انسانی کاهش یافته و سرعت و دقت کار افزایش پیدا کرده است. امروزه برخی از صنایع از دستگاه‌هایی استفاده می‌کنند که دارای هوش مصنوعی هستند . از طریق حسگرها و سنسورهای مخصوص و البته به شکل ایمن فعالیت می‌کنند.
شاید در گذشته ما می‌توانستیم بدون وجود اینترنت اشیا به فعالیت‌های روزمره بپردازیم.
امروزه با نبود این تکنولوژی، صنایع و شرکت‌ها با اختلال مواجه خواهند شد. افراد همیشه در این سیستم هوشمند دغدغه‌هایی نیز داشته‌اند. از دغدغه‌های اصلی آنها در این زمینه میتوان به امنیت، حریم خصوصی و پیچیدگی سیستم اشاره کرد.
